Hôtel-Dieu, Hospices de Beaune

Bourgondië werd in het midden van de 15de eeuw geteisterd door hongersnood, epidemieën en plunderende bendes. In 1441 verleende Paus Eugene IV aan Nicolas Rolin, kanselier van de hertog van Bourgondië, toestemming om een hospitaal te bouwen voor armen en zieken 

Nicolas Rolin koos de stad Beaune om daar zijn liefdadige instelling op te richten.  Op 4 Augustus 1443 legde hij ceremonieel de eerste steen voor wat hij zag als een succesvolle transactie om ’de wereldlijk bezittingen die aan hem waren verleend te ruilen voor hemelse’. Het complex is een prachtig voorbeeld van Bourgondisch-Vlaamse bouwkunst. De gebouwen, met houten galerijen zijn gegroepeerd rondom een binnenplaats met een oude put. De grote, 52 m lange ziekenzaal, Grand' Salle of Chambre des Pauvres, (zaal voor de armen en behoeftigen ) wordt door een houten afsluiting gescheiden van de kapel. De grote ziekenzaal is volledig ingericht met de originele chambretten. De patiënten werden door nonnen verzorgd. De maaltijden en de verzorging was van de allerhoogste kwaliteit. Aan niets mocht het de zieken ontbreken, een vijf sterren hotel. Vanuit hun bed in de Grande Salle des Malades hadden ze uitzicht op het altaar zodat ze de kerkdiensten konden volgen. Het gewelf van de Grande Salle des Malades heeft de vorm van een scheepsromp. De dwarsbalken zijn beschilderd en aan de uiteinden voorzien van monsters. De enorme zaal is ruim 50 meter lang, 14 meter breed en 16 meter hoog. De sobere buitenkant van dit gebouw contrasteert met de kleurrijke binnenplaats waar geglazuurde dakpannen geometrische patronen vormen. Het dak, de torentjes, de van wapens voorziende windwijzers, de dakkapellen en de galerijen vormen een uniek en feestelijk geheel. Beaune ligt in het departement  Cote-d`Or. Het is een belangrijk toeristisch centrum in het hart van Bourgondië en was tot in de 14de eeuw de residentie van de hertogen van Bourgondië. Als een van de centra van de bourgognewijnbouw heeft Beaune een wijnmuseum, ondergebracht in de voormalige hertogelijke residentie. De uitgestrekte wijngaarden van de Hospices de Beaune leveren zeer gerenommeerde wijnen die jaarlijks op de derde zondag in november bij opbod worden verkocht.  

 https://youtu.be/W4CPZAmrOb0

Het complex bevat ook een museum waarin het beroemde veelluik ‘Het Laatste Oordeel’ van Rogier Van der Weyden te zien is. Het stuk was in 1443 door Rolin bij de Vlaamse kunstenaar besteld ter opluistering van het altaar in de Grand Salle, waar de zieken in bed de mis konden bijwonen. Dit veelluik behoort tot de absolute topstukken van de 15de-eeuwse Vlaamse schilderkunst. Op het midden paneel een majestueuze, tronende Christus op een regenboog, te midden van wolken. Onder hem, omgeven door trompet blazende engelen, de aartsengel Michaël, die de zielen weegt. Ter weerszijden van deze centrale voorstelling de heilige Maria en de heilige Johannes, met achter hen apostelen. Geheel onder, op de aarde, ziet men de doden uit hun graven opstijgen. Links worden de uitverkorenen naar het paradijs geleid, rechts wacht de verworpenen de hel. De buitenkanten van de luiken, die dus te zien waren als het altaar gesloten was (op doordeweekse dagen), zijn van het stuk losgemaakt en worden apart geëxposeerd. Ze tonen Nicolas Rolin en zijn vrouw Guigone, de heiligen Sebastiaan en Antonius, de eerste patroonheiligen van het Hotel-Dieu, en een voorstelling van de annunciatie (verkondiging).