Het klooster La Verna in Toscane

Afstand: 2 km  /  Duur: ± 120 minuten

La Verna is een ruim 1100 meter hoge berg in de Apennijnen, vernoemd naar ‘vernare’, wat koud en bevriezen betekent. Op 8 mei 1213 schonk graaf Orlando van Chiusi deze berg aan Franciscus, die er een klooster stichtte voor gebed en contemplatie. Franciscus gebruikte contemplatie, een beschouwende levenshouding, en ontving hier volgens overlevering in 1224 de stigmata. (wonden die doen herinneren met het lijden van Christus) Tegenwoordig is La Verna een spiritueel centrum dat mensen van over de hele wereld aantrekt. Stiltemeditaties en een dagelijkse processie om 15.00 uur door een overdekte gang met fresco’s over het leven van Franciscus zijn belangrijke elementen van de retraite.

Franciscus van Assisi, stichter van de Franciscanen, werd kort na zijn dood in 1228 heilig verklaard door paus Gregorius IX. Hij was de zoon van de rijke lakenkoopman Petrus van Bernardone en groeide op in weelde en aanzien. Maar het keerpunt kwam in 1202, toen hij na een veldslag tussen Assisi en Perugia krijgsgevangen werd genomen. Een jaar later, ziek en ontredderd, begon zijn innerlijke ommekeer.
Hij koos voor een leven van eenvoud, gebed en dienstbaarheid – tot grote woede van zijn vader, die hem vergeefs probeerde terug te halen in de wereld van handel en bezit. In de lente van 1205 voltrok zich de breuk: op het plein van Assisi trok Franciscus zijn kostbare kleding uit en legde die voor zijn vader neer. Giotto vereeuwigde dit moment op een fresco in de Basilica di San Francesco – waarin Franciscus zich ontdoet van alles wat hem bindt aan de aarde.

In 1208 sloten Bernardus van Quintavalle en Petrus Catani zich aan bij Franciscus van Assisi. Hun besluit was geïnspireerd door een passage uit het evangelie van Lucas (9,3): ‘Neem niets mee voor onderweg, geen stok, geen reistas, geen brood, geen geld en ook geen extra kleren.’ Het was de letterlijke oproep tot armoede die de kern vormde van de franciscaanse beweging. De broeders deden afstand van elk bezit – materieel én geestelijk.  

Beeld van Franciscus

Franciscus van Assisi, stichter van de franciscanenorde, wordt vaak voorgesteld in een versleten, grauwbruine pij, samengehouden door een touwgordel met drie knopen. Die knopen verbeelden de geloften van zuiverheid, armoede en gehoorzaamheid — de pijlers van het franciscaanse leven. De eenvoud van zijn kledij is geen toeval: het is een zichtbaar teken van afstand tot bezit, een keuze voor het essentiële. De beroemdste beelden van zijn leven danken we aan Giotto (1266–1337), die in de bovenkerk van de Sint-Franciscusbasiliek in Assisi de cyclus schilderde die het verhaal van de heilige vertelt. Na de aardbeving van 26 september 1997, waarbij een deel van het gewelf instortte en enkele fresco’s verloren gingen, werd de basiliek met grote zorg gerestaureerd. Vandaag schitteren Giotto’s kleuren opnieuw, als getuigen van geloof én van het menselijk vermogen tot herstel.

Het klooster La Verna ligt tegen de steile helling van de Monte Penna, ook wel Crudo Sasso genoemd – de ‘rauwe rots’. Het vormt een natuurlijke vesting in het hart van het Nationaal Park Foreste Casentinesi, een gebied van dichte bossen, beekdalen en mistige bergflanken. Slechts twintig minuten verderop, in de gemeente Caprese Michelangelo, ligt het magnifieke Agriturismo Terra di Michelangelo van de familie Bigiarini – gastvrije authentieke mensen, een aanrader.