Sint-Baafsplein Gent
Afstand: 12 km / Duur: ± 120 minuten
Het Sint-Baafsplein is het historische hart van de stad Gent. Op dit centrale plein komen de drie maatschappelijke machten samen: de burgerij met zijn Belfort, het intellect met Schouwburg en het geloof met de Sint-Baafskathedraal.
Route
1 > Het Sint Baafsplein
2 > Het Belfort - De Koninklijke Schouwburg (NTgent)
3 > Stadshal, geniaal of gewoon een miskleun?
Eten en drinken
Slapen
1 > Het Sint Baafsplein
Ooit was de Sint-Baafskerk (toen de Sint-Janskerk) een klein parochiekerkje. Van de oorspronkelijke kapel, gewijd in 942, zijn alleen de romaanse beuken en de crypte uit 1150 overgebleven. In 1536 liet keizer Karel V de oude Sint-Baafsabdij opheffen. Na de Gentse opstand in 1540 werd de abdij gesloopt en omgebouwd tot kazerne. Het kapittel (bestuurscollege) ging naar de Sint-Janskerk, die vanaf toen de Sint-Baafskerk werd genoemd. In 1559 werd het bisdom Gent opgericht en werd de Sint-Baafskerk een kathedraal.
Binnen in de kathedraal zijn prachtige kunstschatten te bewonderen, waaronder een rococopreekstoel uit 1745 en ook een Rubens: De bekering van de heilige Bavo. Na de dood van zijn vrouw bekeerde Bavo zich, verliet zijn losbandige leven en werd Benedictijn. Hier bevindt zich ook het belangrijkste werk van de Vlaamse kunstgeschiedenis: De aanbidding van het Lam Gods. Dit veelluik, geschilderd in 1432 door Jan van Eyck en zijn broer Hubert, bestaat uit twaalf panelen, waarvan acht scharnierend gesloten kunnen worden. Het altaarstuk kent een bewogen geschiedenis; het overleefde de beeldenstorm en de Franse bezetting, maar raakte verspreid en werd pas in 1920 volledig hersteld. Op 11 april 1934 werden twee zijpanelen, 'De rechtvaardige rechters', gestolen. Sindsdien blijft het mysterie blijft onopgelost.
Een drie jaar durende restauratie heeft details van het werk blootgelegd die lang onzichtbaar waren. Merkwaardig genoeg heeft het Lam Gods nu menselijke trekjes gekregen.
2 > Het Belfort - De Koninklijke Nederlandse Schouwburg (KNS)
Tegenover de kathedraal reikt het Belfort hoog naar de hemel. Bovenop de wachttoren waakt de draak over de bewoners van de stad. Dit is al het derde exemplaar van het 400 kilogram zware koperen gevaarte, allemaal kopieën van het origineel uit 1377. Op het theatergebouw kijkt dan weer de God Apollo toe; de god van de muziek, de poëzie en schone kunsten. In 1965 werd het Nederlands Theater Gent opgericht. Tot 2018 werkte men hier in het NTGent met een scala van Vlaamse en Nederlandstalige acteurs. Nu profileert het zich als het Stadstheater van de toekomst.
3 > Stadshal, geniaal of miskleun?
De stadshal, een ontwerp van het architectenduo Robbrecht & Daem en van de eveneens uit Gent afkomstige Marie-José Van Hee, is een gebouw wat zich duidelijk afzet tegen zijn historische omgeving; uitdagend en controversieel!
Een vaak gehoorde kritiek betreft de maat en schaal van het achttien meter hoge en veertig meter lange gebouw. ‘Voor de inrichting van dit plein zijn we zeer bewust omgesprongen met maat en schaal,’ zei Paul Robbrecht. ‘De verhoudingen moesten kloppen! Wie de stadshal nadert, merkt dat het meevalt met de zichtlijnen op de drie historische torens. Meer zelfs: de monumenten lijken ingelijst en versterkt. Nieuwe details vallen op. De plaatsing op de diverse assen is uitgekiend volgens vuistregels uit de renaissance. De hal staat als een poortgebouw op verschillende routes.’
Een deel van de wrevel richt zich op de betonnen klokkentoren, die deel uitmaakt van het project. Betonnen nieuwbouw, pal tegen de sacristie van de Sint-Niklaaskerk, kan dat wel Paul? Paul Robbrecht: ‘De betonnen klokkentoren hoorde bij de opdracht. We hebben die opgevat als een steunend element, een vijfde sokkel van de stadshal. Ook de liftkoker voor de fietsenstalling kreeg hier een plaats. Voilà, meer moet dat niet zijn.’